Analysis of the Role of the Founder/Entrepreneur Örgüt Kültürü Oluşturmada Kurucu/Girişimci Kişiliğinin Rolünün Analizi: Steve Jobs – Apple Örneği

Özet

Yüksek performanslı şirketlerde kurucunun kişilik özellikleri ile kurum kültürü arasında nasıl bir ilişki olduğunu, Steve Jobs- Apple örneği üzerinden yanıtlamak araştırmanın birinci amacıdır. Nitel araştırma yöntemiyle elde edilen bulgular, daha önce yapılmış araştırmaların sonuçlarıyla örtüşmekte olup, kurucu kişiliğinin ve değerlerinin örgütsel kültürün temel yapı taşları olduğu görülmektedir. Araştırmanın ikinci amacı, araştırmada kullanılan “Beş Faktör Kişilik Modeli’nin (BFKM)” girişimci kişiliğini ölçmesi ve “Örgüt Kültürü Profili Değerlendirmesi’nin (OCP)” örgüt kültürünü değerlendirmesi bağlamında literatürdeki boşlukları tespit etmektir. Araştırma bulguları BFKM’nin, girişimci kişiliğini ölçmede yetersiz kaldığı yönündedir. Jobs’ın kişilik özellikleri BFKM’den bağımsız ele alındığında, OCP boyutlarının tümü ile örtüşmektedir. Uluslararası yazında, girişimci kişiliğini ölçmede sıklıkla kullanılan BFKM'nin, ülkemizde bu bağlamda yeterince dikkate alınmadığı görülmektedir. Ülkemizde girişimci kişiliğini değerlendirmede BFKM’nin dikkate alındığı, daha spesifik girişimci davranışlarıyla eşleşen, bireysel farklılıkları da içeren yeni bir ölçek geliştirilmesi ihtiyacı olduğu düşünülmektedir. Araştırma, girişimci kişiliğine dair özelliklerin yeniden tanımlanması yönünde bir tartışma açarak, bu bağlamda yapılacak yeni araştırmalar ve geliştirilecek yeni ölçekler için bir kaynak olması açısından önem arz etmektedir. Jobs -Apple örneği özelinde güçlü kurum kültürünün kurucunun kişiliğini bire bir yansıttığı ve şirketin sürdürülebilirliğini olumlu yönde etkilediği söylenebilir. Araştırma sonuçları, Türkiye’deki aile işletmelerinin sürdürülebilirliğinde kurucunun oluşturduğu örgüt kültürünün devam ettirilmesinin etkileri anlamında yeni çalışmalara ihtiyaç olduğunu göstermektedir.